Âm thanh lớn đến mức nào có thể gây điếc?

Bạn có thói quen nghe nhạc với âm lượng lớn, thường xuyên sử dụng tai nghe, hoặc sống và làm việc trong môi trường có tiếng ồn mạnh? Âm thanh lớn ở mức nào có thể gây hại cho thính giác của bạn? Đây là một câu hỏi quan trọng, bởi nhiều người không nhận ra rằng việc tiếp xúc liên tục với âm thanh lớn có thể gây suy giảm thính lực vĩnh viễn. Hãy cùng Hanxen tìm hiểu vấn đề này trong bài viết dưới đây.

1. Mức âm thanh lớn cần tránh: 85 dB trở lên

Âm thanh bắt đầu trở nên nguy hiểm cho thính giác khi đạt ngưỡng 85 dB (decibel) hoặc cao hơn. Để hình dung rõ hơn, âm thanh ở mức 85 dB tương đương với tiếng ồn từ một đường phố đông đúc hoặc khi mở cửa sổ xe ô tô đang chạy ở tốc độ 80 km/h. Khi bạn tiếp xúc với âm thanh ở mức này liên tục trong 8 giờ, nguy cơ thính giác bị tổn thương là rất cao.

Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là thời gian tiếp xúc cũng quan trọng không kém so với mức độ âm thanh. Mức âm thanh 85 dB có thể không gây tổn thương ngay lập tức, nhưng nếu tiếp xúc kéo dài, sự tổn thương sẽ tích lũy dần dần. Các chuyên gia cho rằng nếu âm thanh vượt quá 85 dB và kéo dài hơn 8 giờ, nguy cơ suy giảm thính lực là rõ rệt và cần phải tránh.

2. Cơ chế tổn thương thính giác 

Bên trong tai, các sợi lông nhỏ gọi là stereocilia có nhiệm vụ chuyển sóng âm thành tín hiệu thần kinh mà não bộ có thể hiểu được. Khi âm thanh quá lớn, các sợi lông này bị quá tải và tổn thương. Tổn thương nhẹ có thể được phục hồi sau một khoảng thời gian nghỉ ngơi, giống như cỏ mọc lại sau khi bị giẫm đạp. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với âm thanh lớn liên tục, khả năng tự hồi phục của các sợi lông sẽ giảm đi.

Khi các sợi lông bị hỏng nặng hoặc tổn thương quá thường xuyên, chúng sẽ ngừng hoạt động hoàn toàn, và đó chính là nguyên nhân gây mất thính lực vĩnh viễn. Đáng lo ngại hơn, quá trình này không có cảm giác đau đớn hay triệu chứng rõ rệt ban đầu, khiến nhiều người chủ quan và không nhận ra nguy cơ cho đến khi thính giác đã suy giảm nghiêm trọng.

3. Ngưỡng âm thanh gây hại

Không chỉ mức 85 dB, mà thậm chí khi bạn đã bị suy giảm thính lực, tai vẫn rất nhạy cảm với âm thanh lớn. Ngưỡng 85 dB vẫn là giới hạn phổ biến cho những người làm việc trong môi trường ồn ào như công nhân xây dựng, nhân viên quán bar, hoặc các kỹ sư âm thanh. Với mức âm thanh này, thời gian an toàn để tai có thể tiếp xúc là khoảng 8 giờ. Nhưng nếu âm thanh lớn hơn, thời gian tiếp xúc an toàn sẽ giảm nhanh chóng.

Ví dụ, ở mức 90 dB, tai bạn chỉ có thể chịu đựng được khoảng 4 giờ trước khi thính giác bị tổn thương. Khi mức âm thanh đạt 95 dB, thời gian an toàn giảm xuống còn 2 giờ. Nếu âm thanh đạt 110 dB, chẳng hạn như tiếng còi xe lửa hoặc tiếng nhạc trong một câu lạc bộ đêm, chỉ cần nghe trong 1 phút 29 giây là thính giác của bạn đã có thể bị hỏng.

4. Âm thanh hàng ngày có thể gây nguy hiểm

Chúng ta thường không nhận thức được rằng những âm thanh hàng ngày cũng có thể gây hại. Ví dụ, máy sấy tóc có thể phát ra âm thanh từ 85-90 dB, hay một chiếc máy khoan có thể tạo ra tiếng ồn lên đến 100 dB. Thậm chí, khi nghe nhạc với tai nghe ở mức âm lượng tối đa, tai bạn có thể phải tiếp xúc với âm thanh lớn lên tới 100-110 dB. Những mức âm thanh này đều nằm trong khoảng nguy hiểm, và việc nghe trong thời gian dài có thể dẫn đến mất thính lực.

Một ví dụ cụ thể khác là các sự kiện thể thao hoặc buổi hòa nhạc, nơi âm thanh có thể vượt ngưỡng 120 dB. Ở mức này, chỉ cần nghe trong vài giây cũng đủ để gây tổn thương nghiêm trọng đến thính giác.

5. Biện pháp bảo vệ thính giác

Nếu bạn thường xuyên phải sống và làm việc trong môi trường có tiếng ồn lớn, việc bảo vệ thính giác là vô cùng quan trọng. Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm thiểu nguy cơ là sử dụng nút tai hoặc tai nghe chống ồn. Hiện nay, có nhiều loại nút tai được thiết kế để giảm mức độ decibel mà không làm giảm chất lượng âm thanh, giúp bảo vệ thính giác mà vẫn giữ được trải nghiệm âm thanh tốt.

Ngoài ra, nếu bạn có thói quen nghe nhạc với tai nghe, hãy điều chỉnh âm lượng ở mức vừa phải và hạn chế thời gian nghe liên tục. Chế độ “nghe an toàn” trên các thiết bị di động cũng là một công cụ hữu ích giúp kiểm soát âm lượng và thời gian nghe, đảm bảo bạn không vô tình gây hại cho thính giác của mình.

6. Thói quen tốt để bảo vệ thính giác

Bên cạnh việc sử dụng thiết bị bảo vệ, bạn cũng nên tạo thói quen kiểm tra sức khỏe thính lực định kỳ. Nếu nhận thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như ù tai, nghe kém hoặc cảm thấy khó khăn khi giao tiếp, hãy đến gặp bác sĩ tai mũi họng để kiểm tra. Phát hiện sớm và điều trị kịp thời sẽ giúp ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm liên quan đến suy giảm thính lực.

Việc bảo vệ thính giác không chỉ giúp duy trì khả năng nghe tốt mà còn giúp bạn tránh được những tác động xấu đến sức khỏe tổng thể. Hãy quan tâm đến đôi tai của bạn, bởi một khi thính lực bị tổn thương, rất khó để phục hồi hoàn toàn.

>>> Bạn có thể quan tâm: 6 Nghề nghiệp cần kiểm tra thính lực định kỳ